Giới trẻ không chỉ có tuổi trẻ, không chỉ có trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học, lại được ra đời và lớn lên trong thời kỳ chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung, bao cấp (một người nghĩ cho tất cả, hầu như tất cả đều trông chờ ỷ lại vào sự bao cấp của Nhà nước) sang cơ chế thị trường (một cơ chế đòi hỏi mọi người thuộc mọi thành phần kinh tế phải tìm tòi sáng tạo trong môi trường cạnh tranh gay gắt ở cả trong nước và cả quốc tế) nên sớm có trình độ kinh doanh..., mà còn là lớp người do ưu thế về lứa tuổi đã dám nghĩ, dám làm và ông cha ta đã đúc kết thành thành ngữ "có gan làm giàu".
Ấy vậy mà theo khảo sát mới đây của Bộ Kế hoạch và Đầu tư lại cho thấy, số người trẻ tuổi ở Việt Nam chọn con đường kinh doanh để khởi nghiệp và trở thành doanh nghiệp là rất thấp.
Theo kết quả của cuộc điều tra này, trong hơn 40 nghìn doanh nghiệp được khảo sát, chủ doanh nghiệp được điều tra có độ tuổi dưới 30 chỉ chiếm 7,3%; có độ tuổi từ 30 trở lên chiếm tới 92,7%, trong đó: từ 30 đến 40 tuổi chiếm 25,7%, từ 41 đến 50 tuổi chiếm 31,7%, còn 35,3% là trên 50 tuổi.
Tỷ lệ chủ doanh nghiệp dưới 30 tuổi là khá thấp so với các nước và vùng lãnh thổ trong khu vực Đông Nam Á, ở châu Á và trên thế giới. Vì vậy, cần phải khơi dậy tinh thần kinh doanh trong giới trẻ thông qua các chương trình đào tạo và khuyến khích họ lập nghiệp. Qua đó, bổ sung vào đội ngũ doanh nhân Việt Nam những chủ doanh nghiệp trẻ, năng động, sáng tạo, có khát vọng... để đáp ứng mục tiêu đến năm 2010, Việt Nam có khoảng 500 nghìn doanh nghiệp. Như vậy, số lượng chủ doanh nghiệp trẻ tương ứng cần phải đào tạo là 1,5 triệu doanh nhân và cán bộ quản lý, trong đó khoảng trên 1 triệu doanh nhân ở độ tuổi thanh niên. Đây cũng là đòi hỏi về mặt trình độ của các chủ doanh nghiệp bởi trình độ của các chủ doanh nghiệp Việt Nam theo kết quả điều tra còn nhiều hạn chế bất cập. Số người là tiến sĩ chỉ chiếm 0,66%; số người là thạc sĩ cũng chỉ có 2,33%; số đã tốt nghiệp đại học 37,82%; số tốt nghiệp cao đẳng 3,56%; số tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp 12,33%. Hiện có tới 43,3% số chủ doanh nghiệp còn ở dưới các trình độ này.
Kết quả điều tra cũng cho thấy, ngay những người có trình độ học vấn từ cao đẳng và đại học trở lên thì cũng còn ít người được đào tạo về kiến thức quản lý kinh tế và quản trị doanh nghiệp. Tình hình này sẽ khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, thách thức trong việc định hướng chiến lược phát triển và quản lý doanh nghiệp của mình, nhất là trong điều kiện mở cửa hội nhập ngày một sâu rộng hơn và cạnh tranh gay gắt với các tập đoàn kinh tế xuyên quốc gia.
Hiện tại, các doanh nghiệp đang có nhu cầu lớn về đào tạo trong các lĩnh vực như: đào tạo về quản trị doanh nghiệp, phát triển thị trường, đào tạo về lập kế hoạch, chiến lược kinh doanh, đào tạo về kỹ năng đàm phán và ký kết hợp đồng kinh tế, quản lý nguồn nhân lực, đào tạo về tài chính, kế toán... Tuy nhiên, trên hết và trước hết, giới trẻ phải có khát vọng làm giàu cho mình, cho gia đình, cho quê hương, đất nước, trên cơ sở trau dồi kiến thức và sáng tạo, dám nghĩ dám làm.
Ngọc Minh
Trích từ báo Thanh Niên online